İnsanoğlu çoğu kez değişken olur. Haylazlık işlerine bulaşır. Nefsani duygulara kapılır. Şeytana uyar. Doğru yoldan çıkar. Her fırsatta dostluğu, arkadaşlığı ve samimiyeti kendi lehine kullanır. Ayar kaçar, Ölçü bozulur. Denge tutmaz. Vasatlık kaybolur.

İnsanoğlu akıl ve iradesiyle inanç ve güveni zihninde taze tutar. Beşeri ilişkilerde inanmayı ve güveni temel davranış alır. Karar mekanizmasının arka planını oluşturur.

Yaradılış gereği insanların fıtratları farklılık gösterir. Her beşerin kalp ve davranışları çeşitlilik gösterir. Zıt kutuplu bireylerin fiilleri ve kararları ters etki yapabilir. Sosyal hayatta uyumsuzluk ve tezatlık yapar. Çoğu kez eylemler kurnazlık ve cambazlık olarak algılanır.

Dini inanç, vicdan ve merhameti düşük profilli bireyler ; kalpleri yumuşak, merhametli, mülayim ve iyi niyetli kişileri daha  kolay kullanıyor. Zekasıyla aldatma ,yanıltma ve üste çıkma ön plana çıkıyor. İşini yürütüyor ve yoluna devam ediyor. Söylemiyle eylemi sinsi  düşüncenin neticesi olarak ortaya konur.

Cazgırlık, kaçma, iletişim, yan yatma  ve hırlama  aldatmanın  en çok görülen yan etkisidir. Kalleşlik ,döneklik ve kaypaklık belirgin işaretlerdir.  Kolpacı ve üçkağıtçı olarak isimlendirilir.

HİLE HUD’A İLE İŞ YÜRÜTMEK  

‘Aldatan bizden değildir’  hadisi şerifini unutmamak gerekir.

Hile ve hud'a ile elde edilecek kazanç ise, içinde başkasının hakkı bulunduğu için haramdır.

 İslâm toplumunda üç-beş kuruşluk çıkar uğruna hile hud'a yoluna sapmak, her şeyden önce İslâm imanının gerektirdiği dürüstlük ilkesine aykırıdır. Bu durum Müslümanın kendi kendisiyle çelişkiye düşmesi demektir.

Bir Müslümanı, herhangi bir şekilde aldatmak suretiyle üzen kimse, büyük bir günah yüklenmiş olmaktadır.

Hilecilerin bir belirgin vasfı kolay insan satarlar. Zora hiç gelmezler. Direk U dönüşü yaparlar. Düzenbaz olurlar. Huma gibi dönerler. Fırıldakçı tipler.

Hile Hud’a başvurmak karakteristik bir paradoxs. Ahlak değerlerinden yoksun bireylerin yarattığı zaaflıktır. Toplumsal kötülüğün ve bataklığın sembolüdür. Huzursuzluğun ve güvensizliğin alametidir.

Borç alır , geri vermez.  Emanete ihanet eder, Mal alır, ödeme yapmaz. İş yaptırır, borcuna sadık olmaz. Para kazanır, vergiden kaçar. Söz verir, sözünde durmaz. Ahde vefa göstermez. Dostluğu sahte. Yüzleri maskeli.

Bunlar tüm insanlığın  kıyamete kadar sürecek genel kalıtsal özellikleridir. Varoluşun asırlarca  çözümsüz paradigması ve şamil  bir meselesi.

Bu arızalı tipler toplumların geri kalmasının ve sistemlerin bozulmasının temel sorunudur. Ağaç işlenir, her şekle sokulur. Fakat bu odunlar  hiç değişmez.